Deze wat pretentieuze titel heeft enige toelichting nodig. Ik ben (of was?) niet zo’n liefhebber van Nederlandstalige muziek. Een vooroordeel? Dat wilde ik testen en daarom ben ik op zoek gegaan naar liedjes die tegenwoordig als de beste liedjes ‘ooit’ worden beschouwd. Ik heb daarvoor in de eerste plaats de NPO Top 2000 van 2022 gebruikt en daaruit een selectie gemaakt, in de volgorde van hun plaats op de top 2000.  Verder heb ik een onderzoek van VPRO’s ‘3voor12’ gebruikt, dat een overzicht heeft opgeleverd van de ’50 mooiste liedjes ooit’. Uit beide lijsten heb ik de mooiste liedjes gekozen. De Top 2000 kwam tot stand door een stemming onder het publiek; de lijst van de VPRO na raadpleging van hedendaagse artiesten.

Bij het bepalen van de volgorde van mijn selectie ben ik uitgegaan van de plaats van de gekozen liedjes op de genoemde lijsten. Vijf liedjes komen voor op beide lijsten. Had ik mezelf deze (spel)regel niet opgelegd dan was het me niet gelukt een rangorde te maken.  Daar zijn de gekozen liedjes te verschillend voor.

In mijn selectie ontbreekt een aantal artiesten die in beide bronnen veelvuldig voorkomen.  Suzan en Freek, De Dijk, André Hazes, Blof, de Bankzitters, Het goede doel, Acda en De Munnik en Raccoon vertegenwoordigen samen de meerderheid van het Nederlandstalige segment van de NPO Top 2000. In het onderzoek van ‘3voor12’ komt ‘de Jeugd van tegenwoordig’ herhaaldelijk terug, maar ook deze (rap)groep vind je niet op mijn lijst. De reden is dat geen van de liedjes van deze artiesten naarmijn smaak kan tippen aan de selectie die ik uiteindelijk heb gemaakt.

Ik noem hier de gekozen liedjes, vergezeld van een YouTube filmpje, ik motiveer waarom ik het liedje mooi vindt en geef wat achtergrondinformatie over de artiest. Bij de keuze van de opname heb ik vooral liveoptredens gekozen. Je treft ook de tekst van het liedje aan. Daarbij vind je een link naar Spotify, omdat tijdens het lezen van de tekst ook naar het liedje te kunnen luisteren.

11. Ilse de Lange: Het regent in mijn hart (2019)

Dit liedje staat op géén van beide lijsten. Daarom doet het ‘buiten mededinging’ mee aan mijn ‘top 10’. Het kon ook op geen lijst staan want Ilse zong het tijdens een éénmalig optreden. Het liedje is geschreven door de Belgische zanger Bart Kaëll toen er een (overigens kortstondig) einde was gekomen aan zijn relatie met producer en presentator Luc Appermont waarmee hij al 40 jaar samenwoonde. Ilse zingt het liedje in beider aanwezigheid. 

Dat het liedje op deze lijst staat, is omdat het representatief is voor de vele country-stijl songs die Ilse heeft geschreven én het feit dat dit een van de zeldzame liedjes is die ze in het Nederlands heeft gezongen. Het is een ode aan haar ingetogen en betrokken zangstijl en haar prachtige stem. Het liedje is meer dan een miljoen keer op YouTube beluisterd.

Waarom zeg jij dat jij nu weg wil gaan En dat je mij dan ook verlaat vandaag Was alles een leugen, een valse start Het regent in, het regent in mijn hart  En ik wil geen verdriet Maar jou beminnen M’n tranen drogen niet ‘k wil herbeginnen  Ik wil je niet kwijt Blijf voor altijdI k wil je nu bij mij Ik wil geen verdriet Maar jou beminnen  Waarom kijk jij mij nu verlegen aan Je weet dat wij toch samen verder gaan We willen geen leugens, geen valse start Het regent in, het regent in ons hart  En ik wil geen verdriet Maar jou beminnen M’n tranen drogen niet ‘K wil herbeginnen  Ik wil je niet kwijt Blijf voor altijd Ik wil je nu bij mij Ik wil geen verdriet Maar jou beminnen  Ik wil je niet kwijt Blijf voor altijdI k wil je nu bij mij Ik wil geen verdriet Maar jou beminnen  Ik wil geen verdriet Maar jou beminnen  Het regent in m’n hart

10. Rob de Nijs: Malle Babbe (1970)

Het liedje is geschreven door Lennaert Nijgh; de muziek is van Boudewijn de Groot. Lennaert baseerde het liedje op een schilderij van Frans Hals, Malle Babbe, maar achteraf bleek het om ‘Het  zigeunermeisje’ te gaan. Het liedje gaat overde schijnheiligheid van sommige gelovigen: door de week naar de hoeren en op zondag naar de kerk en een cent in het zakje om de zonden af te kopen. De plaat werd aanvankelijk niet door de NCRV gedraaid, maar de tijden veranderen.

De eerste keer dat het liedje een hit werd, zong Adèle Bloemendaal het in de ik-persoon: Zij was Malle Babbe. Boudewijn de Groot bewerkte het liedje later voor Rob de Nijs die er later in de jaren ’70 een nog groter succes van maakte. De albumversie is hier en daar wat was gekuist: “Ik heb het vaak gezien / wanneer zo’n stuk verdriet / voldaan naar buiten kwam / en jou daar achterliet” kwam in de in plaats van “Hoe vaak heb jij zo’n kop, / bezopen, stom en geil, / niet aan je borst gedrukt, / je lijf nat van z’n kwijl”. De onderstaande opname dateert van 2008  en vond plaats in Theater Carré.

De plaat staat sinds de allereerste editie in december 1999, onafgebroken genoteerd in de jaarlijkse NPO Top 2000. Hoogste positie in 2000 op 406. In 2023 op 874.

Je schuimt de straten af En volgt het dievenspoor Met schooiers en soldaten Hun petten op een oor Je tilt je rokken op En lacht naar iedere man Die in het donker wel durft Wat overdag niet kan En bij nacht In de kroegen hier Gaat je naam in het rond Bij het blond schuimend bier Ik ken ze een voor een De heren van fatsoen Ik zal ze nooit vergeten Zoals ze jou wel doen Hoe vaak heb jij zo’n kop Bezopen, stom en geil Niet aan je borst gedrukt Je lijf nat van zijn kwijl En bij nacht In de kroegen hier Gaat je naam in het rond Bij het blond schuimend bier Malle Babbe kom Malle Babbe kom hier Lekker stuk, malle meid Lekker dier van plezier Malle Babbe is rond Malle Babbe is blond Een zoen op je mond Malle Babbe, je lekkere kontLalalalalala LalalalalalaEn zondags in de kerk Dan zit daar zo’n meneer Stijf als een houten plank Met spijkers in zijn kop Te kijken in zijn bank Een zwart lakens pak Om zijn zondige lijf Bang voor de duivel En bang voor zijn wijf En zuinig een cent In het zakje doen Zo koopt hij zijn ziel weer terug En zijn fatsoen En jij moet achteraan In het donker ergens staan Zoals het hoort Maar eens dan komt de dag Dan luiden ze de klok Dan draag jij witte bloemen En linten aan je rok Wanneer we met elkaar Gearmd de kerk uitgaan Wat zullen ze dan kijken Daar denk ik altijd aan Als bij nacht Malle Babbe kom

9: Ramses Shaffy en Liesbeth List: Pastorale (1968)

Het liedje is een gesprek tussen de zon en een kind, dat de aarde voorstelt. Shaffy zingt op arrogante toon: Kometen, manen en planeten, alles draait om mij /…/ Geen leven dat ik niet begon. List wil altijd in de nabijheid van de zon zijn: Ik Wil liever branden neem me mee, wanneer je vanavond gaat slapen in zee) en haat het donker: De nacht is te koud, de maan te grijs. Iedereen die naar dit liedje luistert kan niet om de warmte en passie van de stemmen van beide artiesten en de poëtische kwaliteit van het liedje. Ik krijg er nog altijd kippenvel van.

De muziek is van Lennaert Nijgh en de tekst van Boudewijn de Groot. Het liedje heeft vanaf december 1999 onafgebroken op de NPO Top 2000 gestaan. De hoogste notering was een 6^de plaats in 2009. In 2022 stond het liedje op de 83^ste plaats.

De hier getoonde opname uit het programma Cor (Bakker) & Co uit 1999 is voor zover ik heb kunnen nagaan de laatste keer dat Liesbeth List en Ramses Shaffy samen de Pastorale hebben gezongen. Ramses Shaffy is op 1 december 2009 overleden en Liesbeth List op 25 maart 2020)

Mijn hemel blauw met gouden hallen Mijn wolkentorens, ijskristallen Kometen, manen en planeten, aah alles draait om mij En door de witte wolkenpoort tot diep onder de golven Boort mijn vuur, mijn liefde, zich in de aarde En bij het water speelt een kind En alle schelpen die het vindt gaan blinken als ik lach ‘k Hou van je warmte op mijn gezicht Ik hou van de koperen kleur van je licht Ik geef je water in mijn hand En schelpen uit het zoute zand Ik heb je lief, zo lief Ik scheur de rotsen met mijn stralen Verhoog de meren in de dalen en Onweersluchten doe ik vluchten, aah als de regen valt Verberg je ogen in een hand Voordat m’n glimlach ze verbrandt M’n vuur, m’n liefde, mijn gouden ogen ’t Is beter als je nog wat wacht Want even later komt de nacht en schijnt de koele maan De nacht is te koud, de maan te grijs Toe neem me toch mee naar je hemelpaleis Daar wil ik zijn alleen met jou En stralen in het hemelblauw Ik heb je lief, zo liefAls ik de aarde ga verwarmen Laat ik haar leven in m’n armen Van sterren weefde ik het verre, aah het noorderlicht Maar soms ben ik als kolkend lood Ik ben het leven en de dood In vuur, in liefde, in alle tijden M’n kind ik troost je, kijk omhoog Vandaag span ik mijn regenboog Die is alleen voor jou Nee nooit sta ik een seconde stil ‘k Wil liever branden neem me mee Geen mens kan mij dwingen wanneer ik niet wil Wanneer je vanavond gaat slapen in zee Geen leven dat ik niet begon En vliegen langs jouw hemelbaan Je kunt niet houden van de zon Ik wil niet meer bij jou vandaan Ik heb je lief, zo lief Ik heb je lief, zo lief Ik heb je lief, zo lief Ik heb je lief, zo lief Ik heb je lief, zo lief

8. Meau: Dat heb jij gedaan

Meau Hewitt is in 2000 geboren in Blaricum, heeft al van kinds af aan muziek gemaakt, ze zong jaren in het koor van Kinderen voor Kinderen en rondde in 2021 de pop/rockopleiding van de Herman Brood academie in Utrecht af. Ze legt zich toe op het schrijven en zingen van Nederlandstalige liedjes. Eefje de Visser is een van haar inspiratiebronnen. 

Het nummer ‘Dat heb jij gedaan’ gaat over een vergiftigde relatie waarmee zij indertijd te maken had. Ze kon door de coronapandemie niet optreden, maar ze kreeg de nodige aandacht op de radio en het nummer bereikte snel de eerste plaats van de hitparade. Het nummer stond in 2021 op de 1298^ste plaats van de NPO Top 2000. In 2022 maakte het een duikvlucht naar de 202^de plaats. Op deze opname zingt ze het liedje, begeleid door het Metropole Orkest.

Gisteren zat ik hier met een vriend We hadden het over toen ik jou verliet Al best lang geleden, toch te lang gewacht We hadden het over je ziel en je kracht Hoe jij dat zo zag dan, hoe jij je gedroeg Nee voor jou was er nooit iemand genoeg Jij was ’t speciaalst, deed nog nooit iets verkeerd Met gesloten ogen bеkeek ik het weer  Hoe ik toen een mеisje was, jij een vreselijke droom Had mezelf het gezegd en mezelf het beloofd Dat het afgesloten, weg met verdriet En ik zou het vergeten, maar het lukt me weer niet Want de pijn die blijft, het zit dieper dan dat Ik zou een moord doen zodat ik je woorden vergat Want dat klotegevoel dat toen is ontstaan Dat gaat nooit meer weg en dat heb jij gedaan  Gisteren kwam er een besef Jij duwde iedereen ver van me weg En dingen die jij tegen me zei Dat vrienden me haatten, maar jij hield van mij Je uitspraken waren zo goed als gestoord Vooral met een slok op dan draaide je door Nu makkelijk praten, had weg moeten gaan Maar graag had ik nog zoveel anders gedaan  Hoe ik toen een meisje was, jij een vreselijke droom Had mezelf het gezegd en mezelf het beloofd Dat het afgesloten, weg met verdriet En ik zou het vergeten, maar het lukt me weer niet Want de pijn die blijft, het zit dieper dan dat Ik zou een moord doen zodat ik je woorden vergat Want dat klotegevoel dat toen is ontstaan Dat gaat nooit meer weg en dat heb jij gedaan Je hebt me beschadigd Met de pijn van je verzopen daden En zo heb je me achter gelaten Lijkt wel ziek, heb je dat in de gaten? Je hebt me beschadigd Met de pijn van je verzopen daden En zo heb je me achtergelaten Lijkt wel ziek, heb je dat in de gaten?  Hoe ik toen een meisje was, jij een vreselijke droom Had mezelf het gezegd en mezelf het beloofd Dat het afgesloten, weg met verdriet En ik zou het vergeten, maar het lukt me weer niet Want de pijn die blijft, het zit dieper dan dat Ik zou een moord doen zodat ik je woorden vergat Want dat klotegevoel dat toen is ontstaan Dat gaat nooit meer weg en dat heb jij gedaan

7. Boudewijn de Groot: Testament (1969)

Het liedje is geschreven door Lennaert Nigh met bijdragen van Boudewijn de Groot zelf, die het ook op muziek zette en zong. Op 22-jarige leeftijd vonden beide heren dat het tijd was om afscheid te nemen van hun jeugd en iedereen die daar een stempel op had gedrukt te gedenken. Geen geld of goed, maar mooie idealen en onvervulde wensen, alsook het adres van de kroeg waar te veel werd gedronken. Een leraar krijgt niets; zijn gelijk heeft hij al gehad. De ouders moeten het doen met het fotoboek met de plaatjes “die zo vals getuigen van een blijde jeugd”. Desondanks is de goede herinnering aan hun jeugd het enige dat zij zelf behouden. 

Muziek en tekst vloeien in elkaar over en maken het tot een ijzersterk geheel. Het liedje heeft jarenlang in de hoogste regionen van de NPO Top 2000 gescoord (hoogste plaats 31 van 2002 – 2005) en in 1922 staat het op plaats 266. 

Na tweeëntwintig jaren in dit leven Maak ik het testament op van mijn jeugd Niet dat ik geld of goed heb weg te geven Voor slimme jongen heb ik nooit gedeugd Maar ik heb nog wel wat mooie idealen Goed van snit, hoewel ze uit de mode zijn Wie ze hebben wil, die mag ze komen halen Vooral jonge mensen vinden ze nog fijn Aan mijn broertje, dat zo graag wil gaan studeren Laat ik met plezier ’t adres na van mijn kroeg Waar ik teveel dronk om een vrouw te imponeren En daarna de klappen kreeg waarom ik vroeg En dan heb ik nog een stuk of wat vriendinnen Die welopgevoed en zeer verstandig zijn En waarmee je dus geen donder kunt beginnen Maar misschien krijgt iemand anders ze wel klein Voor mijn neefje zijn mijn onvervulde wensen Wel wat kinderlijk, maar ach, ze zijn zo diep Ik behoorde immer tot die groep van mensen Voor wie ’t geluk toch altijd harder liep Aan mijn vrienden laat ik gaarne het vermogen Om verliefd te worden op een meisjeslach Zelf ben ik helaas een keer te veel bedrogen Maar wie het eens proberen wil die mag Mijn vriendinnetje, ik laat jou alle nachten Dat ik tranen om jouw ontrouw heb gestort Maar onthoud dit wel, ik zal geduldig wachten Tot ik lach, omdat jij ook belazerd wordt En de leraar die mij altijd placht te dreigen “Jongen, jij komt nog op het verkeerde pad” Kan tevreden zijn en hoeft niets meer te krijgen Dat wil zeggen: hij heeft toch gelijk gehad Voor mijn ouders is het album met de plaatjes Die zo vals getuigen van een blijde jeugd Maar ze tonen niet de zouteloze praatjes Die een kind opvoeden in eer en deugd En verder krijgen ze alle dwaze dingen terug Die ze mij teveel geleerd hebben die tijd Ze kunnen mij tenslotte ook niet dwingen Groot te worden zonder diepe rouw en spijt En dan heb ik ook nog enkele goede vrienden Maar die hebben al genoeg van mij gehad Dus ik gun ze nu het loon dat ze verdienden Alle drank, die ze van mij hebben gejat Verder niets, er zijn alleen nog een paar dingen Die ik houd, omdat geen mens er iets aan heeft Dat zijn mijn goede jeugdherinneringen Die neem je mee zolang je verder leeft

6. Eefje de Visser: Ongeveer (2013)

Ik had ook haar nummer Bitterzoet kunnen nemen.  Beide worden met dezelfde superlatieven besproken. Tekstueel trefzeker en megamooi met een hoog associatief of allegorisch karakter, maar met geen woord te veel en dromerige melodieën met veel sfeer. De woorden komen naar boven uit een warm bad van klanken en samen krijgen ze betekenis voor wie zich daarvoor openstelt.

Eefje is in 1986 geboren in Voorburg, ze bespeelt een reeks instrumenten. Ze maakte al op jonge leeftijd (Engelstalige) liedjes waarmee ze begin 2000 optrad op muziekavonden van haar school GSG Leo Vroman te Gouda. Tijdens een themaproject zette ze twee gedichten van Leo Vroman, ex-leerling van de school, Vrede en Jeldican op muziek. Vanaf dat moment schrijft Eefje onophoudelijk liedjes, doet ze mee aan festival(letje)s en ze studeerde aan de Rockacademie in Tilburg. Voor het conservatorium voelde ze zich te ongedisciplineerd.

Ze won in 2009 de Grote Prijs van Nederland in de categorie singer-songwriter. Eigenlijk wilde ze vooral voor anderen schrijven, ook omdat haar zenuwen haar nogal eens parten speelden. Haar vele optredens en de waardering daarvan, deden haar beseffen dat het allemaal wel zou lukken en dat bleek ook. Begin 2020 kende de Nederlandse Toonkunstenaarsbond haar de Gouden Notenkraker toe voor nota bene de beste live-presentatie. Ze won in de periode daarna zowel alle prijzen van enige betekenis die er te winnen zijn. Haar optreden in Pinkpop werd het beste optreden van het hele festival genoemd. Opvallend komt Eefje de Visser niet voor op de NPO Top 2000. Dat gaat vermoedelijk snel veranderen nu een groot (jeugdig) publiek haar heeft leren kennen op Pink Pop en Lowlands.

Het liedje’ Ongeveer’ gaat volgens Eefje over het maken van een reis. Ze wil tot uitdrukking brengen dat je keuzen moet maken om dingen bewust te ervaren en zeker niet wachten totdat het geluk je kant op komt. 

Het is ongeveer de avond Maakt niet veel uit Alles is hetzelfde En we zijn verschillend Doet er niet toe en je tekent ons grijs  Van de winter wordt het koud en als de sneeuw smelt Dan rij ik naar het zuiden Ik heb hier iets te bewijzen  Het is ongeveer de zomer Ieder seizoen lijkt op elkaar Het maakt niet zoveel verschil Je tekent het jaar als een rechte lijn door  Van de winter wordt het koud en als de sneeuw smelt Dan rij ik naar het zuiden Ik heb hier iets te bewijzen  Dan rij ik in jouw auto Ik heb een punt te maken

5. Doe Maar: Is dit alles? (1982)

Doe Maar was een Nederlandse popgroep, die invloeden uit onder andere ska, punk en reggae combineerde tot een eigen nederpop-geluid.

‘Doe maar’ in het algemeen en Henny Vrienten in het bijzonder waren begin jaren ’80 een ijkpunt voor hoe Nederlandstalige muziek moest klinken. Minder waarover die muziek moest gaan. Het liedje ‘Is dit alles’ gaat over zaken waar toen geen tiener zich druk om maakte. Het nummer is geschreven door Henny Vrienten. Hij zingt ‘We komen niets te kort, we hebben alles: een kind, een huis, een auto en elkaar.’ En toch vraagt hij zich treurig af: ‘Is dit alles?’ Toen het publiek ouder wordt begon de betekenis door te dringen en kon het in 2012 uit volle borst meezingen en uit eigen ervaring meezingen. Dit is kennelijk zo gebleven want het nummer golft al vanaf 2001 in de middenmoot van de NPO Top 2000. 

De band ‘Doe maar’ is ontstaan halverwege de jaren ’70, maar was op sterven na dood toen Henny Vrienten, een professioneel musicus en tekstschrijver werd gevraagd mee te doen om contractuele verplichtingen af te ronden. Dit leidde begin jaren ’80 tot een een nieuwe en flitsende start. Als gevolg van interne spanningen besloot de band in 1984 echter te stoppen.  Dat bleek het begin van een eindeloze rij afscheidsconcerten, reünies, gelegenheidsoptredens en tournees die in feite tot aan de coronaperiode doorliep. Aan de band kwam definitief een einde toen Henny Vrienten in 2022 stierf.

Ga zitten, want ik wil eens met je praten ‘K Ben allang niet meer zo blij als toen Nee, schrik maar niet, ik wil je niet verlaten, nee Er is iets en ik kan er niks aan doen We komen niets te kort, we hebben alles Een kind, een huis, een auto en elkaar Hmm, maar weet je lieve schat wat het geval is, ah-ha? Ik zoek iets meer, ik weet alleen niet waar Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Mmm, Is dit alles wat er is? Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Ò-hò-hò-hò-hò, is dit alles? (Oe-woe-woe-woe)Is dit alles wat er is, ja? We zijn nu net een stuk in dertien delen Aan ’t einde zijn we allemaal de klosEn leven trouw het leven van zovelen Wo-ho, ik wil iets meer, ik wil een beetje los Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) O, Is dit alles wat er is? Mmm, is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Ò-hò-hò-hò-hò, is dit alles? (Oe-woe-woe-woe)Is dit alles wat er is, aha, aha? Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Mmm, Is dit alles wat er is? Is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Ò-hò-hò-hò-hò, is dit alles? (Oe-woe-woe-woe) Is dit alles wat er is, yeah, yeah? Oho, is dit alles? (Is dit alles?) Is dit alles, o? (Is dit alles?)Ja, alles? (alles?) Ah, kom nouIs dit alles? (Is dit alles?) O-ah, ja (is dit alles, ja alles?) Nee, nee, nee, neeNee, alles? (Is dit alles?) Mmm, alles, alles, alles Is dit alles? (Is dit alles?) Is dit nou alles?

4. Acda en de Munnik: Het regent zonnestralen (1998)

Dit liedje is het perfecte antwoord op de vraag ‘Is dit alles’. Het duo Acda en De Munnik had een vergelijkbaar liedje ‘Als het vuur gedoofd is’. Hoofdpersoon Herman heeft (bijna) alles bereikt en voor de rest is het te laat. In ‘Het regent zonnestralen’ heeft Herman zijn auto verkocht en hij leest een dag later in de krant dat deze bij een ongeluk in brand is gevlogen en hij (Herman dus) daarbij om het leven is gekomen. Nu iedereen denk dat hij dood is, besluit hij en nieuw leven te beginnen. 

Thomas Acda en Paul de Munnik maken sinds 1989 muziek met elkaar, nadat ze elkaar op de Kleinkunstacademie in Amsterdam hebben leren kennen. Vanaf 1994 vormen ze een cabaret- en muziekduo. Zij behoren in de periode 1995 – 2001 tot de absolute Nederlandse top. Uit die periode dateert het nummer ‘Het regent zonnestralen’. Daarna volgen nog een reeks andere hits. In 2014. Beginnen ze aan een reeks afscheidstournees, desondanks zingen ze in de daaropvolgende jaren geregeld samen. Dit is in 2023 geïntensiveerd zodat van een herstart gesproken kan worden. In november – december zendt BNNVARA een zesdelige serie uit over het duo en zijn vaste band.

Op de NPO Top 2000 staan heel wat nummers van het duo. Het liedje ’Het regent zonnestralen’ heeft vele jaren bij eerste 100 gestaan, en het was daarmee hun hoogst gewaardeerde nummer.

Op een terras ergens in Frankrijk in de zon Zit een man die het tot gisteren nooit won Maar zijn auto vloog hier vlakbij uit de bocht Zonder hem, zonder HermanWant die had hem net verkocht Herman in de zon op een terras Leest in ’t AD dat ‘ie niet meer in leven was Z’n auto was volledig afgebrand En de man die hem gekocht had Stond onder zijn naam in de krant Oh, oh, oh, even rustig ademhalen Oh, oh, oh, lijkt of het regent als altijd Maar het regent en het regent zonnestralen Een week geleden, in een park in Amsterdam Had hij zijn leven overzien en schrok zich lam Hij was een man wiens leven nu al was bepaald En van al zijn jongensdromen Was alleen het oud worden gehaald Oh, oh, oh, even rustig ademhalen Oh, oh, oh, lijkt of het regent als altijd Maar het regent en het regent zonnestralen Op een bankje in het park kwam het besluit Noem het dapper, noem het vluchten maar ik knijp er tussenuit Nu een week geleden en hier zat ‘ie dan maar weer Met meer vrijheid dan hem lief was, en nou wist hij het niet meer Herman leest wel honderd keer de krant ’t staat er echt, pagina achttien, zwart omrand Hield ‘ie vroeger al zijn meningen en al zijn dromen stil Nu was ‘ie niets, niet, niemand, nergens meer Kan dus gaan waar ‘ie maar wil Herman rekent af en staat dan op Hij heeft eindelijk de wind weer in z’n kop Ik heb een tweede kans gekregen En da’s meer dan ik verdien Maar als dit het is, is dit het Als dit het is, is dit het Als dit het is, is dit het En we zullen het wel zien Oh, oh, oh, even rustig ademhalen Oh, oh, oh, lijkt of het regent als altijd Maar het regent en het regent zonnestralen

3. Stef Bos: Papa (1991)

Het liedje gaat over de aanvankelijk moeizame relatie van Stef Bos en zijn vader: ‘Jij hebt jouw ideeën, Ik heb mijn ideeën’. Deze relatie wordt langzaam beter wordt omdat de zanger steeds meer overeenkomsten ontdekt in hun beider gedrag: ‘Papa, ik lijk steeds meer op jou’. Hij is daardoor steeds meer van zijn vader gaan houden. Het ‘geloof lijkt bij dit alles een belangrijke rol te spelen: Jij gelooft in God, dus jij gaat naar de hemel. En ik geloof in niks, dus we komen elkaar na de dood, na de dood nooit meer tegen.’

in 2016 bracht Stef Bos zelf enkele wijzigingen aan in het lied. ‘Ik geloof in niets’ werd ‘Ik geloof iets anders’ en in de zin ‘we komen elkaar na de dood nooit meer tegen’ verschijnt het woord ‘misschien’.

Stef Bos is in 1961 geboren in Veenendaal. Hij volgde aanvankelijk de leraarsopleiding in Utrecht en volgde daarna in Antwerpen aan de theateropleiding ‘Studio Herman Teirlinck en studeerde in 1988 af in de richting kleinkunst. Hij werd acteur, auteur en legde zich steeds meer toe op het schrijven van eigen teksten en muziek. Met zijn theatertournees had hij groot succes. De nummers ‘Papa’ en ‘Breek de stilte’ werden nummer 1-hits. Papa golft in de NPO Top 2000 al vanaf het begin tussen de beste 100 nummers, met een 28^ste plaats in 2006 als hoogtepunt. Recent hebben de opkomende sterren Suzan en Freek een mooie ‘cover’ van het liedje Papa gemaakt, die in aanwezigheid van Stef hebben gezongen. Dat kun je hier zien en horen.

Hij is getrouwd met de Zuid-Afrikaanse kunstenares Verenka Paschke en in zijn latere werk klinken Afrikaanse invloeden door. Al met al heeft hij een enorm oeuvre, waaronder zes boeken en hij heeft daarvoor vele prijzen en evenzoveel erkenning in de wacht gesleept.

Ik heb dezelfde ogen En ik krijg jouw trekken om mijn mond Vroeger was ik driftig, Vroeger was jij driftig Maar we hebben onze rust gevondenEn we zitten naast elkaar En we zeggen niet zoveel Voor alles wat jij doet Heb ik hetzelfde ritueel Papa, ik lijk steeds meer op jou Ik heb dezelfde handen En ik krijg jouw rimpels in mijn huid Jij hebt jouw ideeën, ik heb mijn ideeën En we zwerven in gedachten maar we komen altijd thuis De waarheid die je zocht en die je nooit hebt gevonden Ik zoek haar ook en tevergeefs zolang ik leef Papa, ik lijk steeds meer op jou Vroeger kon je streng zijn En ik heb je soms gehaat Jouw woorden, ze liggen op mijn lippen En ik praat nu Zoals jij vroeger praatte Ik heb een goddeloos geloof En ik hou van elke man Misschien ben ik geworden Wat ik helemaal niet kan Maar papa, ik lijk steeds meer op jou Jij gelooft in God, dus jij gaat naar de hemel en ik geloof in niets Dus we komen elkaar, na de dood na de dood Nooit meer tegen Maar papa, ik hou steeds meer van jou Ik heb een goddeloos geloof En ik hou van elke vrouw Misschien ben ik geworden Wat jij helemaal niet wou Maar papa, ik lijk steeds meer op jou Papa, ik hou steeds meer van jou Papa, ik lijk steeds meer op jou

2. S10: Adem je in (2021)

Weer een zangeres waarvoor in de ogen van bewonderaars alle superlatieven tekortschieten. Op zoek naar wat als de mooiste de Nederlandstalige nummers ‘ooit’ worden beschouwd kun je niet om haar heen. De tweede plaats in deze top tien dankt ze aan tweede plaats op de VPRO ‘3 voor 12’ lijst.  

In het lied ‘Adem je in’ beschrijft de zangeres het gevoel van thuis dat niet door de locatie wordt bepaald, maar door de mensen die de plek tot een thuis maken, inclusief hun geur. Stien den Hollander (S10) heeft ‘Adem je in’ samen geschreven en van muziek voorzien met Jacqueline Govaert, Léon Palmen en Kevin de Gier. Het was enige tijd onduidelijk op het liedje een rap zou worden; qua tekst was het daar geschikt voor.  Uiteindelijk werd het een ingetogen melodie. Kevin de Vries maakte ook een rapversie gezongen door S10, Kevin en rapper Frenna. Ook deze versie gooide hoge ogen en het is deze versie die je hieronder kunt bekijken. De gezongen versie kun je hier zien en beluisteren. Het liedje is op plaats 926 binnengekomen op de NPO Top 2000 van 2022.

Stien den Hollander is op 8 november 2000 geboren in Hoorn. Ze wordt geprezen om haar openhartige teksten over haar persoonlijke psychische problemen; zelf werd ze in een kliniek behandeld wegens depressie en psychoses. In vergelijking met Eefje de Visser, zijn S10’s teksten eerder spreektaal, zeg maar straattaal. In 2020 won ze een Edison in de categorie ‘Alternative’ voor haar debuutalbum Snowsniper uit 2019. In 2021 won ze weer een Edison voor het album ‘Ik besta voor altijd zolang jij aan mij denkt’ uit, met daarop onder andere ‘Adem je in’. Ook in dat jaar werd ze geselecteerd om deel te nemen aan het Eurovisiesongfestival 2022 met het liedje ‘De diepte’, dit leverde een 11^de plaats op in de finale.

Hoe jij ruikt is als thuis Ik adem je in, ik adem je uit Wat je zegt, maakt niks uit Je ademt me in, je ademt me uit Je ademt me uit Duiken in een diepte dat doe je niet voor een ieder (Wow) Jij doet dat voor mij Ik waardeer je meer dan m’n dealer(Ooh ooh, yeah) Want, jij geeft mij die high als ik Down ben en als ik pieker Ik weet het, ik ben geen lieverd Maar meen het, ik heb je, lieverd (Ah) Jij klinkt als klassiekers die pompen Door al m’n speakers Jij gelooft in mij meer dan ikzelf Ja een believer ben ik dalijk binnen Vertel ik je dat we binnen zijn Hoe ik me ga uiten als we Dalijk aan het innen zijn Ben je niet echt bij me is er hyperventilatie Ben ik weer verdwaald, nou Dan ben je m’n navigatie Als iemand met je messt, nou Dan wordt het een liquidatie (Pow) En ik ben een real one Dus zonder legitimatie (Uh) En je bent een real one Dus zonder certificatie Dus zonder verificatie Je haat op kwalificaties Jij voelt net als thuis Of een fucking accommodatie, man (Modatie, man) Hoe jij ruikt is als thuis Ik adem je in, ik adem je uit Wat je zegt maakt niks uit Je ademt me in, je ademt me uit Je ademt me uit Yeah, ey ey, hoe je ruikt, het is als thuis Al ben ik maanden weggeweest (Ey) Al m’n buit, ik geef het Uit, ik ben beschadigd, girl, je weet (Ooh ooh ooh) al ben ik hier met twee dingen In m’n kamer voelt het leeg Boss m’n ruit dan, niet m’n hart Je wil ‘m staken nu, die race Ey, zij was er met de glow-up Zij kan zorgen voor m’n downfall Oh, bij die gedachte dat je weg Bent voelt het koud ‘an Wie jij nu ook bangt, girl Neem je phone up als ik jou call (Jou call) Ik heb nooit gekozen voor de easy way (Easy way) je weetIk eindig weer bij jou als Ik het niet meer weet (Vast wel) Geloof je niet als jij zegt datJe niet meer om me geeft Adem je in, adem me uit Ik ken de ins and outs (yeah, yeah) Als jij niet hier zo aan m’n Zij bent dan gaan dingen fout Ey, zij zijn lang niet zo Bijzonder net als jij, girl Ik kon zo zien wij zijn Verbonden tot het eind, girl Ook al heb ik jou niet hier op handbereik Hoe jij ruikt, is als thuis Ik adem je in, ik adem je uit (Uit) Wat je zegt (Oh, no) maakt niks uit (yeah) Je ademt me in, je ademt me uit (Adem je uit) Ik zocht al die tijd al veels te lang En veels te ver van mij Nu breng jij me stilte Ik adem je in (Adem je in) Je ademt me uit (Adem je uit) Je ademt me uit

1. Maarten van Roozendaal: Mooi (2006)

Het nummer Mooi van Maarten van Roozendaal was meer dan overtuigend nummer één op de VPRO ‘3 voor12’ lijst. Daar valt niet omheen te komen, al aarzelde ik toen ik toen ik het de eerste keer hoorde: Misschien te traag voor het mooiste liedje ‘ooit’. Juist door die traagheid en het beeldend taalgebruik slaagt Maarten van Roozendaal erin zijn euforie over te brengen, nota bene over de lente: “Ach zie de lammeren nou toch lurken aan hun vers geschoren moeders”. Het lied gaat volgens Van Roozendaal zelf niet alleen over de natuur maar ook over de naderende ouderdom en de dood, die voor hem kwam in 2013. In 2019 verscheen de biografie over Van Roozendaal “Het leven heeft geen zin, maar ik wel” van Patrick van den Hanenberg

Op deze opname zorgen zijn vaste begeleiders Egon Kracht (bas) en Marcel de Groot (gitaar) voor een prachtig muzikaal decor.

Maarten van Roozendaal (geboren in Heilo in 1966) was zanger, cabaretier, componist en zanger.  Hij schreef muziek voor Teleac en Schooltelevisie en won in 1994 de jury- en publieksprijs van het Amsterdams kleinkunstfestival. Nog vele andere prijzen zouden volgen

Ach zie de lammeren nou toch lurken Aan hun vers geschoren moeders En hoe de jonge zwanen Donzen in de zachte sloot En hoe de zwoele wind de wolken waait Tot pasgewassen luchten Kan iets mooier dan het mooi is Kan iets groter zijn, dan groot En voel de horsta nou toch lonken Haar knoppen staan op barsten Het nieuwe riet drinkt gulzig water Uit de smalle vaart Kan iets frisser dan het fris is Wulpser dan het wulpste Ach ik ben goddank dus nog een keer Een jonge lente waard En zie de irissen nou toch pronken Met hun stampers als koralen Een varen rolt haar blaren Als een leguanentong En zie de veulens nou toch wankelen En de vogels naar hun nesten Kan iets verser dan het vers is Kan iets jonger zijn dan jongZ ie hoe de zon een scherpe schaduw trekt Onder de wijde wilgen De puppies rennen rondjes Bijtend naar hun eigen staart Kan iets leuker dan het leuk is Jeugdiger dan jeugdig Ach ik ben goddank dus nog een keer Een jonge lente waard Dit is zo mooi ‘T is om te janken zo mooi Mooi Om te janken zo mooi En nu de wingerd zich wellustig En het onkruid onbezonnen En ik mezelf aftel Van volwassen naar bejaard Wordt het groener dan het groen was Nu ik grijzer dan ik grijs ben Ach ik ben goddank dus nog een keer Een jonge lente waard Mooi ‘T is om te janken zo mooi Mooi Om te janken zo mooi En als vannacht de open hemel De sterren strak laat stralen En ik buiten op mijn rug lig Starend naar het firmament Kan het stiller dan het stil is Eeuwiger dan eeuwig Dan ben ik goddank dus nog een keer Gevangen in ’t moment Ooo Dit is zo mooi ‘T is om te janken zo mooi Mooi Om te janken zo mooi MooiOm te janken zo mooi MooiOm te janken zo mooi

Zijn deze tien Nederlandstalige liedjes nu de mooiste ‘aller tijden’? Natuurlijk niet. Zo’n lijst bestaat niet. Iedereen heeft zijn eigen herinneringen: Drs. P., Wim Sonneveld, Toon Hermans, de Ramblers met hun ‘Loesje’. Ik heb een aantal oude liedjes nog eens beluisterd en ik blijf bij mijn keus. In de gekozen liedjes vallen me drie dingen op: de kwaliteit van de begeleiding, de mooie zangstemmen en de grote verschillen in taalgebruik en stijl. Dat laatste met name onderscheidt ze van de liedjes van decennia geleden. Het is een stuk persoonlijker geworden. Het maken van deze top 10 heeft mijn waardering voor Nederlandstalige muziek zeker vergroot.