Paul McCartney 1942 –  (De Beatles na de Beatles 5)

Paul McCartney is geboren te Liverpool op 18 juni 1942. Paul leert zichzelf als teenager piano en gitaar spelen. Zijn vader, een jazz musicus, is bron van inspiratie, maar ook rock & roll artiesten als Little Richard en Buddy Holly. In 1957 sluit hij zich aan bij John Lennon’s skifflegroup ‘The Quarrymen’. Het vervolg is bekend.

Het ergert hem dat critici vaak het succes van zijn en/of John Lennon’s nummers, toeschrijven aan de hype rond de Beatles. Om die reden heeft hij 60 jaar lang een schaduwdiscografie onderhouden van nummers die hij onder een pseudoniem – aanvankelijk Bernard Webb – uitgeeft. Veel van deze nummers zijn uitgevoerd door anderen en werden een tophit, zoals ‘Woman’, ‘A world without love’ en ‘Nobody I know’ door Peter and Gordon, ‘One and one is two’ door The Strangles, ‘Come and get it’ door Badfinger, Love of the loved door Cilla Black. Bij lovende kritieken op deze nummers, lacht Paul dan in zijn vuistje. Problemen met de onoprechtheid van sommige critici zullen hem gedurende zijn hele leven achtervolgen.

Discografie                           

  1. McCartney (1970)
  2. Ram (1971)
  3. Wild Life (1971, met Wings)
  4. Red Rose Speedway (1973, met Wings)
  5. Band on the Run (1973, met Wings)
  6. Venus and Mars (1975, met Wings)
  7. Wings at the Speed of Sound (1976, met Wings)
  8. London Town (1978, met Wings)
  9. Back to the Egg (1979, met Wings)
  10. McCartney II (1980)
  11. Tug of War (1982)
  12. Pipes of Peace (1983)
  13. Press to Play (1986)
  14. Flowers in the Dirt (1989)
  15. Off the Ground (1993)
  16. Flaming Pie (1997)
  17. Driving Rain (2001)
  18. Chaos and Creation in the Backyard (2005)
  19. Memory Almost Full (2007)
  20. Kisses on the Bottom (2012)
  21. New (2013)
  22. Egypt Station (2018)
  23. McCartney III (2020)

McCartney (1970), Ram (1971) en Wild life (1971)

Paul begint zijn solocarrière met de wens ongedwongen muziek te kunnen maken. Hij wil  niet meteen proberen te voldoen aan het hoge verwachtingsniveau van critici en fans. Die laatste zijn wel verbaasd. Het eerste album ‘McCartney’(1970) bestaat uit een reeks intieme thuisopnames, waaronder ‘Maybe I’am amazed, dat je hier kunt beluisteren:

Deze opname is gemaakt samen met zijn latere band ‘Wings’. Ram (1971) bevat melodieuze en gelaagde popsongs. Jaren later blijkt dat Paul twee versies van Ram heeft gemaakt. Een daarvan is jaren op de plank blijven liggen. Paul is tevreden met de eerste versie en hij wil zich vooral bezighouden met het formeren van zijn nieuwe band om daarmee op tournee te kunnen gaan. Het eerste album met Wings ‘Wild life’(1971) zet de lijn van ongedwongen popsongs voort. Hier zie je de uitvoering van de titelsong ‘Wldlife’ gefilmd in Den Haag (1972). Ondertussen maakte hij met Wings nog een single ‘Hi, Hi, Hi’(1973) die een top 10-hit werd. De BBC boycotte het nummer enige tijd vanwege vermeende verwijzingen naar drugs en seks. 

Red Rose Speedway (1973) en Life and let die’(1973)

Met dit album maakte Paul samen met Wings een sprong in de richting van de kwaliteit die tijdens de laatste jaren van de Beatles norm was geworden. Het album bevat de megahit ‘My love’. Het album was een groot commercieel succes; critici dachten dat nog meer kwaliteit binnen handbereik lag. Kijk en luister hier naar ‘My love’:

‘Red Rose Speedway’ was bedoeld als dubbelalbum.  Vanwege het matige succes van het voorgaande album van Paul McCartney en Wings, besluit de platenmaatschappij het te houden op een enkelvoudig album en ook nu weer komt een deel van de opnames op de plank terecht. Vele jaren later, bij gelegenheid van de ‘remastering’ dit album, komen de vergeten opnames boven water en komt het dubbelalbum alsnog tot stand. Critici spreken over een ‘forgotten masterpiece’. Luister hier een aantal van de ‘verloren’ opnamen: ‘Night out’, ‘The mess’, ‘Tragedy’, ‘Countrydreamer’, ‘Mama’s little girl’, ‘The medley’ en ‘`Little lamb dragonfly’

Na de afronding van de opnames voor ‘Red rose speedway’ nemen Paul McCartney en Wings het nummer  ‘Life and let die’ op uit de gelijknamige James Bond film, een nummer dat wereldwijd een nummer 1-hit wordt.

Band on the run (1974), Venus and Mars (1975) en Wings at the speed of sound (1976)

‘Band on the run’ (1974) geldt al een van de beste albums uit de rock- en popgeschiedenis. Het is het meest gevierde album van Paul McCartney in zijn post-Beatle periode. Critici vinden dat het album het niveau van de nummers uit de topdagen van de Beatles benadert. Luister er hier naar:

Paul wilde het nummer graag ergens in het buitenland opnemen. Het werd de EMI-studio in Nigeria. Vlak voordat de ‘crew’ zich daarheen zou begeven bedankten drummer Danny Seiwell en gitarist Henry McCullough voor de eer. Tijd om vervangers te zoeken was er nier, dus namen Paul, zijn vrouw Linda Eastman en Denny Laine het met zijn drieën op. De titel van het album wordt vaak schertsenderwijs in verband gebracht met de weggelopen leden van de band.

Het album Venus and Mars (1975) gooit opnieuw hoge ogen. Het nummer ‘Listen to what the man said’ bereikt in de VS een nummer 1-positie. 

McCartney & Wings hebben na het verschijnen van deze twee albums een succesvolle wereldtournee gemaakt.

Midden in deze tour verscheen ook het album ‘Wings at the speed of sound’ (1976), dat in de bovenste regionen van de top van albums eindigde. De single ‘Silly love songs’ eindigde in de VS op de eerste plaats.

Het succes van ‘London town’ (1978) bleef wat achter bij dat van vorige albums: Weliswaar eindigt het on de VS en het UK op de vijfde plaats en de single ‘With a little luck’ (1978) is de enige die in de VS een top 1-positie bereikte. De meest critici serveren het album af. 

Tijdens de opnamesessies neemt Paul nog de niet-album single ‘Mull of Kintyre’(1978) op. Dit nummer werd in het VK op vier na de best verkochte single ooit en deze scoorde hoger dan oude Beatles-nummers zols ‘She loves you’.

Luister hier naar dit laatste nummer:

Back to the egg (1979), McCartney II (1980), Tug of war (1982), Pipes of peace (1983), Press to play (1986), Flowers in the dirt (1989)

De verkoopcijfers van ‘Back tot he egg’ vielen op zich nog wel mee, maar critici serveerden ook dit album af. Timothy White (Rolling Stone Magazin) noemde het “the sorriest grab bag of dreck in recent memory”. 

Na het uitkomen van dit album hief McCartney zijn band Wings op; hij wilde meer de elektronische kant op en daarbij waren andere vormen van begeleiding nodig. 

Paul probeerde diverse stijlen uit. McCartney II is experimenteel van aard en net als McCartney I een soloalbum in de ware zin van het woord: Paul speelt namelijk alle instrumenten. Het album werd getypeerd als ‘new wave’, proto-electronica, excentrieke syntpop. Componisten als John Cage, Cornelius Cardew en Luciano Berio waren inspiratiebronnen. Anderen vergeleken met ‘Krautrock’, triple hop of noemden het ambient. Het album steeg in het UK op de eerste plaats; de single ‘Coming up’ werd ook meteen een no 1-hit. Dit nummer geeft mijns inziens geen goed beeld van het album.  Luister eerder naar ‘Temporary secretary’ of  ‘Nobody knows’. Dit nummer hoor je hier.

Critici waren eerst negatief; jaren later keerde het tij. Het album heette toen een voorloper van het geluid van de jaren ’80: je moet het in elk geval een keer in je leven hebben gehoord. 

Tug of war (1982) Ook dit album bereikte de eerste plaats in reeks van landen en alleen al in de VS werd er meer dan een miljoen exemplaren van verkocht .Critici zagen in dit album een duidelijke verbetering van het niveau dat Paul de laatste jaren had laten horen en ze waren overwegend positief: “the masterpiece everyone has always known Paul McCartney could make”, aldus Stephen Holden (Rolling Stone). Drie nummers uit het album bereikten de top: ‘Ebony and ivory’(met Stevie Wonder), ‘Tug of war’ en ‘Take it away’. De opnamen werden twee maanden opgeschort toen Paul vernam dat John Lennon was doodgeschoten.

Kijk en luister hier naar een studio-opname an Tug of War

Pipes of peace (1983) Het onthaal van dit album was minder enthousiast dan dat van het voorafgaande; wel bereikte twee nummers de hoogste regionen van de hitlijsten:  ‘Say, say, say’ (met Michael Jackson) en de ‘titelsong’. Jeff Strowe (Pop matters) vindt het album ‘most regrettable”.

Press to play (1986) De verkoop van dit album lag lager dan de meeste voorafgaande albums, al haalde het een achtste plaats in het UK. Het nummer ‘Press’ werd de enige top 30-hit, een dieptepunt. De critici waren verdeeld: “McCartney is dabbling in each of his strengths” (Erlewine, All Music) en “”No doubt about it, this is McCartney’s most rocking album in ages. Much of it’s catchy, most of it’s fun” (Lynn Van Matre, Chicago Tribune)

‘Flowers in the dirt’ (1989) leverde positieve reviews op; het album kwam onder andere in het UK op de eerste plaats, en bevatte verschillende hitsingles op, zoals ’My brave face’.

Probleem tijdens de tienjarige periode waarin deze albums verschenen, was dat Paul een tegenspeler miste die hem zowel bij het maken als uitvoeren van muziek kon uitdagen. Bij het maken van de volgende albums zou hij zijn zoektocht naar een inspirerende producer voortzetten.

Zijn fans waren hem allesbehalve vergeten. Op 21 april 1989 trad hij tijdens de ‘Paul McCartney world tour’ op voor 184.000 toehoorders in Rio de Janeiro.

Klassieke’ muziek

Het Royal Liverpool Philharmonic Orchestra nodigde Paul uit om een oratorium te schrijven voor de 150-jarige verjaardag van het orkest. Daarna zouden nog vier andere ‘klasieke’ composities volgen. De reviews waren negatief: “te langzaam”, vond ‘the Guardian’.  Niettemin veroverde het ‘Liverpool Oratorio’ de eerste plaats van de van de klassieke lijst. 

Je luistert en kijkt er hier naar

Het tweede klassieke album van McCartney ‘Standing stone’ verscheen in 1997.

The Firemen

Op zoek naar een nieuwe uitdaging formeert Paul samen met Martin Glover een nieuwe band, The Firemen. Het debuutalbum van de groep ‘Strawberries oceans ships forest’ (1993) is een verkenning van het opkomende genre van EDM (electronic dance music), in het bijzonder ambient en trance en doet daardoor relaxed aan. Het album gebruikt vooral samples van het nieuwste album van Paul, ‘Off the ground’, zonder zijn naam noch die van Martin Glover te noemen. Dat leidt tot de nodige speculaties en uiteindelijk bevestigt de platenmaatschappij de betrokkenheid van McCartney en Glover bij the Firemen. Je kunt hier luisteren naar ‘Universal here, everlasting now’, een nummer dat typerend is voor dit album. 

Daarna verschijnt ‘Rushes’(1998) en vervolgens ‘Electric arguments’ (2008), een intens experiment met een opeenvolging van soundscapes. De openingsteksten van het derde album van The Fireman, ‘Electric Arguments’zijn ongekend fel. Het openingsnummer ‘Nothing Too Much Just Out of Sight’ is vergelijkbaar met ‘Helter Skelter (1968).  De ruige tekst en het compromisloze hardrockgeluid zetten een onverwachte toon voor het laatste album van The Firemen.

Off the ground (1993), Flaming pie (1997) en Driving rain (2001) 

Het gaat hier om vier middelmatige popalbums, niet vernieuwend en experimenteel.. McCartney beleeft aan het maken ervan veel plezier; 

Off the ground (1993) Dit album komt niet in de buurt van eerfdere topscores, met uitzondering va Duitsland,  waar het 20 weken in een top 10-positie staat. Ook de single ‘Hope of deliverance’ is succesvol, met name op het Europese vasteland.

Flaming pie (1997). Dit album bereikte een tot 2-positie in de VS en in het VK. In totaal werden er 1,5 miljoen exemplaren van verkocht. De reviews van de critici waren positief.  De beste na Tug of was (1982). Van het album bereikten drie singles de hogere regionen: ‘Young boy’, ‘The world tonight’ en Beautiful night’.

Luister hier naar ‘Young boy’

Driving rain (2001) 

McCartney stopte met het persen van ‘Driving Rain’ zodat “Freedom” als verborgen track kon verschijnen (aangezien het artwork al gedrukt was). ‘Driving Rain’ (2001) kreeg goede recenties; de verkoopcijfers bleven steken op een historisch dieptepunt. 

Paul maakt in deze periode een aantal tournees, onder andere door het Oostblok, vandaar de stagnatie in de productie van albums in het eerste decennium van het nieuwe millennium.

Chaos and creation in the backyard (2005)

Paul bleef ondertussen zoeken naar nieuwe muzikale uitdagingen en daarom zocht hij samenwerking met Nigel Goodrich, een ‘sterproducer’. Hij had wel in de gaten dat hij een sparring partner nodig had die tegen hem was opgewassen. De twee produceerden eerst twee nummers om te bezien of een samenwerking vruchtbaar kon zijn. Dat bleek ook het geval, zij het dat Nigel vaak een andere kant op wilde en een vetorecht claimde op nummers die hem niet bevielen. Paul dacht dan “This is why I’am working with him”. Het nummer ‘Friends to go’ is opgedragen aan wijlen George Harrison. De eerste single die verscheen was ‘Fine Line’ (2005), de tweede ‘Jenny Wren’, beide kwamen uit voorafgaand aan het album en scoorden rond de 20ste plek op de hitlijsten. Je hoort hier een studio-opname van Fine Line.

Na verschijning van het album reageerden voor de vierde maal op rij critici positief. Het album werd voor McCartney’s doen “unusually reflective and intimate-souding” genoemd. In de VS scoorde het album in de hoogste regionen; in het VK stukken lager.  De totale verkoop liep op tot 1,5 miljoen exemplaren.

Kisses on the bottom (2012), New (2013), Egypt station (2018) en McCartney III (2020)

Kisses on the bottom (2012) bevat maar twee originele composities van McCartney. Voor de rest zin het covers van traditionele popmuziek en jazz. Het eindige zowel in de VS als in het VK in de hoogste regionen, critici waren tamelijk positief “fun and touching” (Rolling stone). Je kunt hier luisteren naar het mcCartney-nummer ‘My Valentine’ en naar ‘Bye bye blackbird’. 

Je kunt hier kijken en luisteren nar dit laatste nummer:    

New (2013) bestaat volledig uit nieuwe composities en McCartney had bij het maken ervan vooral jonge producers gekozen. Ook dit album en de single ‘New’ scoren hoog op de hitlijsten en critici zijn eveneens positief: “Most enjoyable record in years”. 

Egypt station (2018) Een single, met de nummers ‘I don’t know’ en ‘Come on to me’                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             verscheen maand voorafgaand aan het album. Het album bereikte een nummer 1-positie in de VS, voor de eerste maal na ‘Tug of war’(1982). Critici waren opnieuw positief: “The finest songs land here immediately and hum with urgency’ (Kitty Empire, The observer).

McCartney III (2020)

McCartney III dateert uit de coronaperiode en Paul speelt net als de vorige afleveringen van de ‘McCartney trilogie, alle instrumenten. Een aardig detail is dat Paul de verschijningsdatum van dit album afstemde met die van Taylor Swift’s ‘Evermore’. Het werd zijn eerste nummer 1-soloalbum in het VK sinds ‘Flowers in the Dirt’ (1989); in de VS topte het op nummer 2. Critic waren enthousiast:  A playful gem” (Rob Sheffield, Rolling Stone), “Weird, wonderful and whimsical: A real treat” (Helen Brown, The Independent”. Luister hier naar het langere nummer ‘Deep, deep feeling’ en hieronder naar een van de singles: ‘Find my way’.

Bijzondere gebeurtenissen (2010 – 2014)

  • De ‘Library of Congress Gershwin Prize for popular song’ is een prestigieuze prijs die tot dusver alleen was toegekend aan Stevie Wonder en Paul Simon. In 2010 ontvangt Paul McCartney deze prijs als derde uit handen van president Obama.
  • In juni 2012 besluit McCartney het diamanten jubileumconcert van Koningin Elizabeth buiten Buckingham Palace af met de nummers ‘Let It be’ en ‘Live and let die”. 
  • Paul sluit de openingsceremonie van de Olympische Zomerspelen in Londen op 27 juli 2012, af met ‘The End’ en ‘Hey Jude’ en nodigde het publiek uit om mee te doen met het refrein. 
  • Op 12 december 2012 treedt McCartney op met drie voormalige leden van Nirvana (Krist Novoselic, Dave Grohl en Pat Smear) tijdens de slotact van ’12 -12-12: The Concert for Sandy Relief’, vanuit Madison Square Garden in New York. De uitzending werd bekeken door ongeveer twee miljard mensen wereldwijd. Doel van het concert was geld in te zamelen voor de slachtoffers van hurricane Sandy. Aan dit benefietconcert werkte verder een groot aantal artiesten mee, zoals The Who, Bruce Springsteen, Alicia Keys, Eric Clapton, Billy Joel, The Rolling Stones en veel anderen. 
  • In het Ed Sullivan Theater werd op 27 januari 2014 een primetime special opgenomen en op 9 februari 2014 uitgezonden. In de show werd de nalatenschap van de Beatles en hun baanbrekende optreden in 1964 in The Ed Sullivan Show gevierd. De show, getiteld ‘The Night That Changed America: A Grammy Salute to The Beatles’ bevat 22 klassieke Beatles-nummers uitgevoerd door verschillende artiesten, waaronder Paul McCartney en Ringo Starr. Je bekijkt en beluistert de hele show hier:

Nog een verborgen schat: One hand clapping (1973, 2010, 2024)

Dit is opnieuw een relaas over muziek- en filmopnames die jarenlang op de plank zijn blijven liggen. De film ‘One hand clapping’ was bedoeld als documentaire over Paul McCartney en zijn band Wings. De film toont een liveoptreden van de band in de Abbey Road Studios dat ook werd opgenomen om uit te geven als album. Gespeeld worden McCartney-, Wings- en Beatles-nummers. Om een of andere reden is het materiaal nooit uitgebracht, wel zijn delen van de opname opgenomen in enkele ‘special editions’ van andere McCartney en Wings albums. Dat gebeurde uiteindelijk in 2010 ook met de oorspronkelijke film.

De film ‘One hand clapping’ en het bijbehorende album zijn inmiddels ‘geremasterd’ en uitgebracht. De film is bovendien op 26 september 2024 in de bioscoop in première gegaan. Ruim 50 later dan de bedoeling was geweest. Album en film zijn aanraders. Het album kan hier worden beluisterd: 

Wat heeft Paul nog meer gedaan?

Avant-garde kunst

Nog op school in de jaren ’50 was Paul gegrepen door avant-garde kunstenaars zoals Andy Warhol, Claes Oldenburg, Peter Blake, Willem de Kooning en Richard Hamilton. Die belangstelling heeft hij zijn hele leven gehouden. In 1983 begon hij zelf te schilderen. Zijn eerste tentoonstelling was in 1999 in Siegen. Een jaar later vindt zijn eerste tentoonstelling in het VK plaats. Die omvatte 500 doeken en vond plaats in de Arnofini Galerie te Bristol. 

Filmmuziek

In 1966 maakte hij – los van de Beatles – de filmmuziek bij ‘The Family way’. De soundtrack drong niet door tot de lijsten. Paul won er wel een ‘Igor Novello award’ mee voor het beste instrumentele thema.

In 1981 vroeg Paul aan Geoff Dunbar een korte animatiefilm te maken, Rubert and the frog song’. McCartney was de auteur en producer. Het liedje ‘We all stand together’ uit de soundtrack van de film gooide hoge ogen op de UK singlelijst. Je kunt er hier naar luisteren:

De controversiële soundtrack bij de film ‘Give my regards to Broad Street’ flopte. Een van de nummers daaruit was: ‘No more lonely nights’

In 1992 maakte hij met Dunbar een geanimeerde film over het werk van de Franse artiest Honoré Daumier. Hiermee won McCartney een BAFTA award.

Dierenrechten

Paul en Linda waren overtuigde vegetariërs en zij hebben steun verleend aan internationale organisaties die zich voor dierenrechten inzetten. Dat deden ze ook voor organisaties die de verbreiding van landmijnen en armoede bestreden en op het gebied van muziekonderwijs.

Auteur

Paul heft verschillende kinderboeken geschreven. Zijn eerste was ‘High in the Clouds: An Urban Furry Tail’ (2005), in samenwerking met schrijver Philip Ardagh en animator Geoff Dunbar. Het boek gaat over een projectontwikkelaars het hetnhuis .gaat over een eekhoorn wiens huis in het bos met de grond gelijk wordt gemaakt door McCartney en Dunbar hebben er een animatiefilm van gemaakt, die uit verschillende afleveringen bestond.

Biografieën

Er zin legio biografieën over Paul McCartney. Twee daarvan springen eruit omdat hzelf heeft meegewerkt. Dat zijn: ‘Many years from now’ door Barry Miles en recenter ‘The Lyrics’ dat hij zelf heeft geschreven (2021). Miles heeft honderen uren met McCartney om de tafel gezeten. 

De dichter Paul Muldoon heeft Paul geholpen bi het schrijven van het tweede boek. Beide boeken zin totaal verschillend. ‘Many years from now’is een feitelijk relaas over Paul’s leven en omvat 617 pagina’s. ‘The lyrics’ vertelt het verhaal voor zijn leven aan de hand van 154 oude en nieuwe songteksten, wat een even groot aantal op zichzelf staande korte verhalen oplevert.

Terugblik

Het staat buiten kijf dat Paul McCartney zowel voor als na de opheffing van de Beatles de meest veelzijdige carrière heeft gehad. Zijn werk bestaat uit pop-, rocksongs en meer experimentele elektronische nummers zoals de McCartney trilogie en de ‘The Firemen’.  

Veel van zijn nummers werd nummer 1-hit in de VS of in het VK, zoals ‘Uncle Albert’(1971), ‘My love’(1973), ‘Life and let die ‘(1973), ‘Band on the run’ (1973), ‘Listen to what the man said’ (1975)’, ‘Silly love songs’ (1978), ’Mull of Kintyre’ (1978), ‘With a little luck’ (1978), ‘Coming up’ (1980), ‘Ebony and ivory’ (1982), ‘Tug of war (1982), ‘Pipes of peace’ (1983), ‘Take it away (1982), ‘Flowers of dirt’(1989), ‘Egypt station’ (2018), ‘McCartney III’ (2020). 

Ook veel albums drongen door tot de eerste plaats op de albumlijsten in de VS of het VK, zoals ‘McCartney I’ (1970), ‘Band on the run’ (1974), ‘Venus and Mars’(1975), ‘Wings at the speed of sound’ (1976)‘, ‘Flowers om the dirt’ (1989), ‘McCartney II’ (1980), ‘Tug of war’ (1982), ‘Egypt Station’ (2018) en ‘McCartney III’ (2020).

Paul had veel commentaar op muziekcritici. Veel kritieken vergelijken zijn nummers met het niveau dat hij tijdens de Beatle-periode samen met John Lennon behaald had. Ook George Harrison’ nummers uit de Beatle-periode waren referentiekader voor zijn latere werk. Het werk van John Lennon en dat van Ringo Starr daarentegen werden meer op de eigen merites beoordeeld.

Plaats een reactie