John Winston Lennon (later John Winston Ono Lennon) is geboren op 9 oktober 1940 in Liverpool. Zijn muzikale carrière is beïnvloed door het dubbele verlies van zijn moeder. Nadat John’s vader zich had laten scheiden, kan zij de opvoeding niet meer aan en tante Mimi adapteert John. Muzikaal bleek John net als veel leeftijdgenoten gegrepen door de skifflemuziek en op 16-jarige leeftijd richt hij samen met Paul McCartney de ‘Quarryman’ op, zijn eerste band. Veertien jaar later kwam zijn moeder weer in beeld en samen hebben ze een gelukkige tijd tot op15 juli 1958 een dronken chauffeur haar overrijdt en zij sterft.

Bij de verwerking van dit trauma zou Yoko Ono later een belangrijke rol spelen. Yoko Ono is een artieste van Japanse afkomst, gespecialiseerd in conceptuele kunst. John ontmoet haar op 9 november 1966 tijdens een tentoonstelling in Londen. Nadat ze een relatie hadden gekregen doen zij samen een experimentele therapie, ‘primal scream’, die John stimuleert uiting te geven aan zijn verdriet over het verlies van zijn moeder.

John en Yoko hebben in de periode 1968 – 1970 drie experimentele studioalbums gemaakt ‘Unfinished music no. 1.: Two Virgins, vooral bekend vanwege zijn hoes,  Unfinished music no 2.: Life with the lions en Wedding album, ter gelegenheid van John’s en Yoko’s huwelijk. In die tijd vonden ook hun befaamde ‘Bed-in’ plaats in Amsterdam en Montreal, waar de songs ‘Ballad of John and Yoko’ en ‘Give peace a chance’ ontstonden.

Na de opheffing van de Beatles was vooral de relatie met Paul McCartney lange tijd verstoord. Volgens sommigen kwam dit deels voort uit John’s angst om te worden verlaten. Desondanks hebben beide intense gevoelens voor elkaar gehouden. Lennon vatte die samen in een interview vlak voor zijn dood:  “Throughout my career, I’ve selected to work with … only two people: Paul McCartney and Yoko Ono’.

Discografie

1. John Lennon/Plastic Ono Band (1970)
2. Imagine (1971)
3. Some Time in New York City (1972)
4. Mind Games (1973)
5. Walls and Bridges (1974)
6. Rock ‘n’ Roll (1975)
7. Double Fantasy (1980)
8. Milk and Honey (1984, postuum)

John Lennon /Plastic Ono Band (1970) 

Twaalf jaar na de dood van zijn moeder Julia vindt Lennon troost in het maken van zijn eerste post-Beatles debuutalbum, ‘Plastic Ono Band’. Het is een intens en weinig toegankelijk album, waarvoor de recensenten in artistiek opzicht gemengde gevoelens hebben. Ze zijn het er wel over eens dat het een statement is dat John’s  gemoedstoestand en muzikale kwaliteiten verenigt.

Het eerste nummer ‘Mother’ is schrijnend:  Het is meer dan een song, eerder een catharsis met een beklemmend arrangement. John speelt piano,  Ringo drumt en Klaus Voormann speelt de bas. 
Lennon heeft altijd al veel moeite gehad met de autoritaire structuur waarmee religie is omgeven. Dat komt tot uitdrukking in het nummer ‘God’. Voor Lennon was autoriteit, zeker religieuze autoriteit, altijd al een bron van verzet. Het voorlaatste nummer op het album, “God’, heeft een knappe tekst. Critici beschouwen het als het meest diepgaande artistieke statements in zijn carrière. Met gospelachtige klanken op de achtergrond, legt hij een getuigenis af, onder andere met de woorden: “I don’t believe in Gita, I Don’t believe in Yoga, I don’t believe in Kings, I Don’t Believe in Elvis, I Don’t Believe In Zimmerman, I don’t believe in Beatles”

In ‘I found out’ geeft hij een beknopt verslag van zij ‘primal scream’-therapie. Het nummer ‘Working class hero’ is van andere aard, namelijk een aanklacht tegen het kapitalisme.

Imagine (1971)

Lennon’s tweede soloalbum Imagine (1971) is veel toegankelijker dan ‘Plastic ono band’ en zou het best verkochte album uit zijn solocarrière worden. Drie nummers schieten eruit: Het door Yoko Ono geïnspireerde ‘Imagine’, een pleidooi voor een vreedzame wereld en ‘Jealous guy’, waarin hij zijn neerbuigende houding naar vrouwen in verband brengt met zijn aanhoudend gevoel van onzekerheid. Je kunt hier luisteren naar het eerste nummer.

 ‘How do you sleep’ is een sneer naar een onvriendelijke tekst van Paul McCartney richting hem en Yoko. door een andere onvriendelijke tekst.

Some Time in New York City (1972)

Dit album verzamelt een aantal nummers over burger- en vrouwenrechten (‘Woman is the nigger of the world’), rassenrelaties en de situatie in Noord-Ierland. Het album was in commercieel en in artistiek opzicht een mislukking en werd verguisd door critici, die de politieke slogans zwaarmoedig en meedogenloos vonden. Tony Tyler (New Musical) vond Lennon een “zielige, ouder wordende revolutionair”. Verwacht kon worden dat het nummer ‘Woman is the nigger of the world’ tot veel verzet zou leiden, maar ook tot instemming vanuit de vrouwenbeweging. Het nummer werd door een aantal radiostations geboycot. 

Tijdelijke breuk met Yoko Ono

In 1973 gaf Yoko Ono aan dat zij en John van elkaar vervreemd waren geraakt. Zij regelt dan dat haar assistente May Pang en John een relatie aangaan. Beide mochten elkaar graag en ze gaan hiermee akkoord. Het ‘gelegenheidspaar’ vestigt zich in Los Angeles. Later zou John deze periode zijn ‘verloren weekend’ noemen. Pang ondersteunt Lennon waar ze kan, zoals bij zijn chronische alcoholisme. Ze stimuleert hem ook opnieuw contact te zoeken met zijn zoon Julian die hij al twee jaar niet meer heeft gezien en het contact te herstellen met de overige ex-Beatles.

Mind games (1973) 

Het album ‘Mind Games’(1973) komt uit in de periode dat de relatie met Yoko Ono tot een einde kwam en John veel stress ervaart vanwege het feit dat de FBI hem voortdurend in de gaten houdt vanwege zijn politieke activiteiten. Tegelijkertijd begint John zich van zijn politieke activisme gedurende de laatste jaren te distantiëren. Het schrijven van teksten voor een nieuw album helpt hem daarbij. Het album is in zekere zin een kroniek van zijn leven. Melancholie overheerst als het om de relatie met Yoko Ono gaat, zoals in ‘Out of the blue’, maar het album bevat ook luchthartige en humoristische songs, waarin John zingt over de groei van zijn levenservaring tijdens de voorafgaande periode. ‘Tight A$’ en ‘Meat city’ zijn stevige rockers. Het nummer ‘Mind games’ is een muzikaal statement uit de Beatle-tijd dat de mantra’s herhaalt ‘make love and not war’ en dat dat ‘love is the answer’. Je kunt het hier beluisteren:

Het album scoort matig op de hitlijsten en de kritieken zijn gemengd: “Lennon doesn’t know which way to go, so he tries everything.” (Erlewine, AllMusic), “Misguiding in underrating his audience intelligence” (Landau, Rolling Stone), “Step in the right direction” (Christgau, Cream Magazine).

Walls and bridges (1974)

Walls and Bridges (1974) gaat over wat mensen scheidt en verbindt. De opnamen verliepen vlot en John was verbaasd dat hij zich ondanks zijn (alcohol)probleem staande kon houden. Ook dit album kent verschillende stijlen en de songs gaan zowel over zijn scheiding van Yoko als over de nieuwe vrijheid die daarmee gepaard gaat. Dit geldt bijvoorbeeld voor ‘Bless you’, volgens Lennon de beste song op het album. Over ‘#9 Dream’, waar May Pang op de achtergrond meezingt, was hij ook erg tevreden. ‘Beef jerky’ is een van de zeldzame instrumentale nummers van Lennon. Het is ook een knipoog naar PaulMcCartney die jaren daarvoor ‘Let me roll it’ schreef in Lennon-stijl. Een aardigheidje is dat in het laatste nummer zoon Julian drumt.

Het album scoort no. 1 in de VS en de hitsingles ‘Whatever gets you thru the night’ en ‘#9 Dream’ scoren eveneens hoog. De eerste was Lennon’s eerste nummer-een hit als soloartiest in de VS en in het UK. 

De kritieken waren gemengd, maar het zijn de beste sinds ‘Imagine’: “A truly superb album by any standards”, “Words and music are a joy to hear (Ray Coleman, Melodymaker), maar ook: “The album suffers from Lennon’s disorientation and lost conviction”(Christgau, The Village Voice).

Tijdens een van de opname sessies kwam Elton John binnenvallen en hij zingt en speelt mee met het nummer ‘Whatever gets you through the night”. Hij spreekt dan af met John dat dit nummer een nummer 1-hit wordt Lennon deze zijn opwachting maakt in Madison Square Garden ter gelegenheid van Elton John’s concert op Thanksgiving day. Dat gebeurde. Hier zie je de opname van ‘Whatever gets you through the night, gezongen door Elton John en John Lennon, gevolgd door ‘Lucy in the sky with diamonds’ en ‘I saw her standing there”.

Het einde van het verloren weekend

Elton John had geregeld dat Yoko Ono zich ook onder het publiek zou bevinden. Na afloop raakt John en Yoko met elkaar in gesprek en hun relatie bloeit de weken daarna weer op. Op 9 oktober 1975 wordt hun zoon Sean geboren.  John zet zijn muzikale carrière op een zacht pitje en wordt huisman. Rock ‘n’Roll (1975) zou voorlopig zijn laatste album zijn. In dit album zingt Lennon rock & roll nummers uit de jaren’50 en ’60. Het album wordt goed verkocht en krijgt gunstige kritieken: “John lends dignity to these classics; his singing is tender, convincing and fond”(Rolling Stone album guide) en “A peak in (Lennon’s) post-Imagine catalog (AllMusic). Luister hier naar ‘B-Bop-A-Lula”.

Zijn relatie met May Pang eindigt abrupt; beide ontmoeten elkaar nog enkele malen, maar met de intimiteit was het afgelopen. Ook Pang en Ono hadden geen contact meer. Pang heeft twee boeken geschreven over haar relatie met John Lennon en in 2022 vond de première plaats van de documentaire “The lost weekend: A love story”.

Double fantasy (1980)

In 1980 besluien John en Yoko opnieuw de studio in te gaan. Lennon is geïnspireerd door Paul McCartney’s recente single “Coming up”(1980). Critici branden het album Double fantasy (1980) , waarop John en Yoko ieder een aantal nummers zingen af als zijnde een gedrocht:  “Indulgent sterility….a godawful yawn”(Melody Maker). Drie weken na het uitkomen van het album wordt John Lennon vermoord voor zijn appartement in New York. De verkoopcijfers stijgen razend snel en de recensenten zijn plotseling een stuk milder: “These are really nice tunes and what’s special about them is their niceness” (Erlewine). In 1982 krijgen Yoko en John postuum een Grammy award voor wat inmiddels het album van het jaar is geworden. 

Milk and honey (postuum 1984)

Na de voltooiing van ‘Double fantasy liggen nog voldoende opnames op de plank en Yoko Ono schreef een aantal nieuwe nummers. Het album maakt een onaffe indruk, maar critici vinden het desondanks evenwichtiger dan zijn voorganger. De verkoopcijfers zijn goed, maar blijven achter bij die van Double fantasy. Het nummer ‘Nobody told me” werd wereldwijd een top 10-hit.  Luister er hier naar:

Wat deed John nog meer

John en Toko zijn jaren politiek actief geweest en hebben zich verzet tegen de oorlog in Vietnam, op een zodanige manier dat John op het punt stond uit de VS te worden gezet. Daarna matigt hij de toon van zin kritiek. In zijn jaren als huisman maakt John erotische litho’s. Tijdens neen tentoonstelling wordt een aantal daarvan in beslag genomen; achteraf bleek ten onrechte, omdat de tentoonstelling plaats vond in een besloten galerie. Ook schrijft Paul boeken: ‘Skywriting’ is zijn derde boek met tekeningen, autobiografische verhalen en gedichten.

Terugblik

In zijn jaren als soloartiest heeft John een beperkt aantal succesnummers geschreven. Critici prezen weliswaar zijn hoogstpersoonlijke teksten van ‘Mother’ en ‘Working class hero’ (Plastic Onoband 1970), maar deze nummers konden het grote publiek niet bekoren. Dat laatste was wel het geval met ‘Imagine’ en ‘Jealous guy’ (Ímagine’1971), die tot zijn best gewaardeerde en hoogst scorende nummers behoren. ‘Whatever gets you through the night (Walls and bridges, 1974) werd de eerste en enige single waarmee John tijdens zijn solocarrière op de eerste plaats van de Billboard hot 100 terechtkwam. Het nummer ‘(Just like) ‘starting over’ (Double fantasy 1981) steeg in de VS en het UK na zijn dood ook naar de eerste plaats van de hitlijsten. Als laatste scoorde ‘Nobody told me’ eveneens goed.

Al is de oogst mager, John Lennon toont nog steeds dat hij een goede zanger en songwriter is, al evenaart geen van deze nummers hetgeen hij in de periode 1966 – 1968 schreef samen met Paul McCartney, waarvoor overigens hetzelfde geldt. Het beste componistenduo ooit bestaat niet meer en daarmee moeten we het doen.

Sean Lennon

In 1998 – hij was toen 22 – bracht Sean Lennon zijn eerste album uit ‘Into the sun’. Het is levendige en melodieuze muziek. Je luistert hier naar ‘Mystery Juice’:

De verkoop was matig en de kritieken gemengd;  meer dan een neerbuigend schouderklopje kon er niet vanaf. Erger was dat hij vooral beoordeeld werd als de zoon van…

Daarmee heeft Sean het voorlopig gehad met het maken van albums en hij start met het produceren van muziek van andere artiesten. Ook heeft hij heeft zijn moeder vaak op haar tournees vergezeld. Een aardig detail is dat Sean coauteur van een nummer van James Mc Cartney, ‘Primrose Hill’.

In 2006 probeert hij het nog eens met het album ‘Friendly fire’, ook dit album was een matig succes. Hij heeft dit album gepromoot tijdens een lange tournee, die vooral in Frankrijk tot positieve reacties leidde. De muziek van dit album werd later gebruikt in de gelijknamige film.  Daarna heeft hij voor een reeks andere films muziek geschreven. Van zer recente datum is zijn album ‘Asterisms’.

Hij is oprichter van twee bands.  De eerste samen met zijn vriendin, Charlotte Kemp Muhl: ‘The goast of a saber tooth tiger’ (2010). De band produceerde in 2014 een succesvol album getiteld ‘Midnight sun’, dat Rolling Stone rekende tot de beste 50 albums in dat jaar.  Hier de titelsong.

Nog meer succes volgt toen hij samen met Les Claypool de ‘Claypool Lennon Delirium’ opricht. Hun debuutalbum ‘Monolith of phobo’s’ bereikt de top 3 van Billboard. Ook hier luister je naar de titelsong.  In 2019 volgde het tweede album ‘South of reality’. Je zult in beide gevallen weinig invloed van de Beatles bespeuren.

Na een wat moeizame start, heeft Sean grote bekendheid gekregen als musicus, producer, sessiemuzikant en componist van filmmuziek. Daarnaast is hij politiek actief, onder andere tijdens acties voor een vrij Tibet,  tegen schaliegaswinning en ter ondersteuning van de Occupy Wall Street beweging.